In 1636 werd de Universiteit Utrecht opgericht. Om studenten vermaak te bieden en nieuwe studenten te trekken, besloot het stadsbestuur in 1637 tot aanleg van een baan voor het maliespel.
Paille-maille werd in de 16e eeuw aan het Franse hof gespeeld. Een eeuw later werd het maliespel ook in ons land een geliefd tijdverdrijf voor de gegoede burger. De spelers moesten een zware houten bal onder een ijzeren boog door slaan en de paal aan het begin en einde van de baan raken. Daarvoor werd een lange stok met een fluwelen handvat en onderaan een hamertje gebruikt. De oorspronkelijke Maliebaan was 740 meter lang. Aan beide zijden van de baan waren vier rijen bomen geplant en kwamen voetgangers- en ruiterpaden te liggen.
Het maliespel verloor aan populariteit en eind 18e eeuw werd de baan gebruikt voor nieuw vermaak, waaronder paardenrennen. De Maliebaan werd een geliefde en luxe woonstraat. De speelbaan werd in 1811 veranderd in een rijweg, zodat keizer Napoleon Bonaparte er vrij baan had voor de wapenschouw bij zijn bezoek aan Utrecht.
Tot 2020 werd hier ‘s zomers de Piekenkermis gehouden. Deze ontstond in 1988 naar een idee van ‘kermisprofessor’ Gerrit Jansen. Men wilde de voltooiing van de restauratie van vijf Utrechtse binnenstadskerken in dat jaar namelijk graag groots vieren.
In 1883 was op Maliebaan 89 de Nederlandsche Bond voor Vélocipèdisten opgericht. Fietsen was een nieuwe en populaire vrijetijdsbesteding. De bond stelde zich ten doel de vooroordelen tegen het fietsen weg te nemen. In 1885 veranderde zij haar naam in Algemeene Nederlandsche Wielrijders Bond (ANWB). Op 15 September 1885 werd hier het eerste fietspad van Nederland aangelegd.
Afbeelding van het ANWB-bord bij het fietspad over de Maliebaan te Utrecht. Het bord markeert het feit dat dit het eerste fietspad in Nederland is.